Antaux 1 jaro mortis Augusto Pinochet

Sei qui: blog » Antaux 1 jaro mortis Augusto Pinochet

Antaux 1 jaro mortis Augusto Pinochet

Mi retrovis mesaĝon kiun sendis mia amiko Marcos Salas, el Ĉilio, post la morto de la eksa diktatoro Pinochet (mi verdire pridemandis Marcos)... utilas leĝi ĝin ankoraŭ nun, mi opinias, por kompreni la mikŝaĵon de sentoj en tiu sudamerika lando. Jen, do:

La plej parto de la cxilianoj malbenas Pinochet kaj lia diktaturo.

Mi cxiam kontrauis lia registaron sed agnoskas ke ekzistis granda subteno al lia registaro (45% en 1989). Tio estis surprizo por mi, tiam (1989) jam cxiuj sciis pri la teruraj krimoj nome de "milito kontrau marxismo". La vero estas ke estis simplaj murdistoj kiuj per krimoj kaj torturoj malaperigis tiujn kiuj kontrauxis ilin, ecx per simplaj vortoj. La militistoj cxiam argumentis ke temis pri "bataloj" kontraux armitaj teroristoj; tiuj estis plejparte mensogoj. La vero estas ke ili kaptis maldekstruloj, torturis ilin, murdis kaj fine "malaperigis ilin". Vero ankaux estas ke, malgraux teruraj, tiaj fiagoj ne atingis amasojn da personoj. Tio estas, Pinochet ne estis Stalin au Hitler. Tiu kiu silentis kaj laboris generale temis nenion. Oni povis lauxtparoli kontraux la regximo kaj ekde 1980 amas-manifestacioj kontraux la regximo okazis. Mi kiel studento partoprenis kaj ankoraux sentas tim-gusto en mia lango nur rememorante tiun tagojn, estis dangxera sed fine tiom da personoj partoprenis ke ne eblis enkarcerigi nin ciuj.

Mia sento: La armeo bone faris kiam ili cxesis la Allende registaro, se ne ni estus alia mizera Kubo en LatinAmerico, laux mi komunistoj estas tre bonaj kaptante imposxtojn kaj disdonante malricxan egalecon, kvamkam kiel Orwell diris, estas kelkaj kiuj estas pli egalaj ol aliaj. Pinochet perdis la eblecon farigxi heroo, la plejparto de la cxilianoj kunsentas pri la ekonomiaj kaj administraciaj sxangxoj enkondukitaj en la lando. Sed la prezo, 3000 murditaj personoj, dekoj da miloj enkarcerigitaj kaj multfoje torturitaj personoj, tiu prezo ne nur estas alta, ankau estis ne necesa.

Malgrau la krimoj, multaj cxilianoj daure apogis Pinochet, eble 30% fine de 2002. Lastatempe oni malkovris ke li ne nur murdis, sed ankau sxtelis monon por siaj propraj eksterlandaj bank-kontoj. Tio faris ke multaj kiuj apogis lin, cxesis tian subtenon kaj nun silentas. Fine estas kelkaj miloj da malmolaj subtenantoj, por ili Pinochet estas Dio kaj nenio sxangxos ilian apogon. Tiuj estas kiuj ploris antau la kadavro. Por la 95% da cxilianoj, la morto signifis nenion, aux iomete da humoro. Estas jxurnalo kies titolo estis "Kion tiel malbona faris la infero por ricevi cxi tiun (kiel puno)"